Projektowanie zakładów unieszkodliwiania odpadów

Zakłady Utylizacji Odpadów to obiekty, w których następuje odzysk, przetwarzanie i unieszkodliwianie odpadów w sposób uporządkowany z zastosowaniem odpowiednich procedur technologicznych i przy pomocy środków technicznych gwarantujących bezpieczeństwo ludzi i środowiska naturalnego.

Nazewnictwo i pojęcie Zakładów Utylizacji Odpadów (ZUO) bywa często nadużywane i stosowane w stosunku do obiektów, w których procesy gospodarki dowożonymi odpadami ograniczają się do uporządkowanego składowania odpadów, czasami wzbogaconego o elementy gospodarki biogazem lub odzyskiwaniem części surowców wtórnych.

Dodatkowo w większości przypadków, próby odzyskania surowców wtórnych odbywają się bez zastosowania odpowiednich środków technicznych i w wątpliwych warunkach BHP.

Zamiennie są często stosowane takie pojęcia jak:

Zakłady Zagospodarowania Odpadów (ZZO),
Zakłady Unieszkodliwiania Odpadów (ZUO),
Zakłady Przetwarzania Odpadów (ZPO).

Zakład Mechaniczno-Biologicznego Przetwarzania Odpadów (nazywany w skrócie MBP),
Zakład Kompostowania Odpadów,
Zakład Beztlenowej Obróbki Odpadów,
Zakład Termicznego Unieszkodliwiania Odpadów (spalarnia, instalacja zgazowania),
Zakład Produkcji Paliwa Alternatywnego (sortownie odpadów z funkcjami pozwalającymi na wydzielenie i konfekcjonowanie frakcji palnej odpadów).

Nie sposób tu oczywiście wymienić wszystkich możliwych kombinacji słownych, neologizmów oraz zapożyczeń językowych, które są stosowane na potrzeby określenia specyfiki danej instalacji.

Wykształcenie i doświadczenie naszego zespołu projektowego oraz systematyczne podnoszenie jego kompetencji, dzięki obecności na najważniejszych imprezach branżowych (targi ekologiczne w kraju i zagranicą), udziałowi w konferencjach i sympozjach, współpracy z ośrodkami naukowymi oraz kooperacji z przedsiębiorstwami sektora ochrony środowiska z zagranicy, powodują, że możemy oferować naszym klientom sprawdzone rozwiązania technologiczne przy pomocy najnowocześniejszych metod i narzędzi. Przy projektowaniu Zakładów Utylizacji Odpadów (ZUO) bierzemy pod uwagę efektywność ekologiczną i ekonomiczną rozwiązań, preferencje klienta, stan zaawansowania projektu, specyfikę otoczenia itp.
Indywidualne podejście oraz wieloletnie doświadczenie gwarantują, że projekt będzie efektywny, dostosowany do potrzeb klienta i elastyczny technologicznie.
Wysoki poziom kompetencyjny kadry, projektantów, konsultantów i partnerów biznesowych, pozwala nam wykorzystywać w projektowaniu Zakładów Utylizacji Odpadów (ZUO) szereg rozwiązań technologicznych.

Swoim klientom możemy zaoferować kompleksowe opracowania projektowe i studialne:

Zakładów Mechaniczno-Biologicznego Przetwarzania Odpadów (MBP),
Zakłady Termicznego Unieszkodliwiania Odpadów (spalarnia, instalacja zgazowania),
Sortownie mechaniczne, ręczne, automatyczne i kombinowane w tym instalacje do produkcji paliwa alternatywnego.

Każdy Zakład Utylizacji Odpadów składa się z kilku sekcji, które powinny tworzyć technologiczną całość. Przyjęte w AK NOVA rozwiązania systemowe oparte na modułowości rozwiązań powodują, że poszczególne sekcje są integralnym elementem całości przy zachowaniu jednoczesnej autonomii funkcjonalnej.
Rozwiązanie to ma na celu z jednej strony umożliwienie pracy poszczególnych sekcji technologicznych niezależnie (lub przy małym stopniu uzależnienia) od pracy pozostałych – procesowych części zakładu (np. w przypadkach awarii pojedynczych maszyn), a z drugiej pozwolić na przyszły rozwój instalacji w aspekcie pojawiających się nowości technologicznych.
Przejawia się to w takim komponowaniu rozwiązań technologicznych i układzie przestrzennym, które pozwalają na wielość potencjalnych schematów technologicznych bez konieczności wymiany urządzeń technologicznych.
Przykładem może być dobór urządzeń mechanicznego sortowania, które pozwala na zmiany rozmiarów poszczególnych frakcji już w trakcie eksploatacji zakładu czy też takie projektowanie systemów ich odbioru aby można było wykorzystywać różne rodzaje środków transportu (kontenery, przyczepy, kosze itp.). Wymaga to dużej wiedzy oraz doświadczenia, które uzyskujemy m.in. dzięki współpracy z funkcjonującymi Zakładami Utylizacji Odpadów.

W zależności od przyjętej technologii, wydajności, morfologii odpadów i innych czynników zakład utylizacji odpadów może się składać z kliku lub kilkunastu sekcji:

sekcja ważenia i rejestracji dowożonych odpadów (waga elektroniczna z systemem komputerowej ewidencji odpadów);

platformy przyjęć odpadów poszczególnych działów technologicznych zakładu (sortowni, punktu demontażu odpadów wielkogabarytowych, kompostowni, sekcji odpadów budowlanych itp.) z wstępną kontrolą i selekcją;
sekcja sortowania mechanicznego, składająca się zazwyczaj z jednego lub kilku sit. W zależności od rodzaju i ilości sortowanego materiału mogą być stosowane sita bębnowe, gwiaździste, wstrząsowe;
sekcja sortowania ręcznego, realizowana zazwyczaj w kabinach sortowniczych z własnym systemem wentylacji i ogrzewania. Selekcja w kabinach może mieć charakter pozytywny ( wybieranie odpowiednich rodzajów surowców) lub negatywny (usuwanie zanieczyszczeń). Sortowanie na poszczególne frakcje może być również realizowana poprzez automatyczne urządzenia sortujące wykorzystujące sensory optyczne, magnetyczne, prądy wirowe itp.;

sekcja belowania (prasowania) odpadów i surowców. Część wyselekcjonowanych surowców jest w celu zmniejszenia kosztów transportu prasowana. W zależności od wymaganej wydajności i rodzaju prasowanych odpadów mogą być stosowane systemy automatyczne, półautomatyczne i ręczne z prasami komorowymi, kanałowymi o różnym sposobie wiązania i sile zgniotu;

sekcja przygotowania masy do obróbki biologicznej na którą mogą się składać urządzenia rozdrabniające, sortujące (sita, separatory), mieszające, dozowniki itp. Wyposażenie jest uzależnione od wydajności i przyjętej technologii dalszej obróbki;

sekcja kompostowania lub fermentacji frakcji biologicznej. Unieszkodliwianie odpadów biodegradowalnych może odbywać się na dziesiątki sposobów różniących się w sposób zasadniczy co do przyjętej technologii (metoda tlenowa lub beztlenowa) lub szczegółowy w zakresie zastosowanych technik w ramach technologii. Technologie beztlenowe mogą być realizowane poprzez metody termofilne i mezofile (różniące się temperaturą procesu), suche i mokre (w zależności od wymaganego uwodnienia frakcji w fermenterze), a ponadto w ramach danej metody mogą być stosowane różne techniki mieszania (mechaniczne, ciśnieniowe..), załadunku, opróżniania, odprowadzania biogazu itd. Z kolei technologie tlenowe – kompostowania mogą być realizowane metodami statycznymi (poprzez usypanie pryzm), quasi statycznymi (pryzmy napowietrzane), dynamicznymi (kompostowanie w różnego rodzaju bioreaktorach). W każdej z metod są stosowane różne techniki od najprostszej kompostowania w pryzmach statycznych, poprzez systemy napowietrzania, przerzucania, aż do różnorakich konstrukcji bioreaktorów (stalowe, betonowe, tworzywowe), z własnymi systemami napowietrzania i nawadniania. Wszystkie elementy mają wpływ na wydajność instalacji, zapotrzebowanie na powierzchnię, media, środki transportu itp. AK NOVA projektuje kompostownie bioodpadów, stosując rozwiązania dostosowane do specyfiki danego obszaru, preferencji klienta, funkcjonującego systemu gospodarki odpadami itp. Dobór technologii to wypadkowa najnowszych dostępnych rozwiązań, doświadczeń eksploatatorów, opinii producentów, technologów i ekspertów niezależnych. Dzięki ciągłej obecności na imprezach branżowych (targi ekologiczne w kraju i zagranicą, konferencje i sympozja), współpracy z ośrodkami naukowymi oraz kooperacji z przedsiębiorstwami sektora ochrony środowiska z kraju i zagranicy, możemy oferować całą gamę rozwiązań w zakresie technologii przekształcania odpadów biodegradowalnych;

sekcja konfekcjonowania kompostu. Niezależnie od przyjętej technologii otrzymany produkt wymaga dodatkowego przygotowania przed przekazaniem do odbiorcy końcowego, a nawet przed składowaniem. Najprostszym wariantem jest zastosowanie sita dla oddzielenia frakcji przekompostowanej (drobnej) od wymagającej dalszej obróbki lub przeznaczonej do składowania. W bardziej rozbudowanych systemach sekcja ta jest uzupełniana o zestaw urządzeń z separatorami balistycznymi i pneumatycznymi dla wydzielenia kamieni, plastików, szkła, folii itd. Można również zastosować urządzenia konfekcjujące (np. linia do workowania kompostu). Prawidłowe zaprojektowanie tej sekcji w przestrzeni zakładu oraz odpowiedni dobór urządzeń rzutują w dużym stopniu na powodzenie przedsięwzięcia;

sekcja magazynowania gotowego kompostu, której forma jest uzależniona od wymagań inwestora, możliwości i dostępności przestrzeni do zagospodarowania, wyposażenia zakładu itp. Magazn kompostu może mieć formę utwardzonego placu ziemnego, placu betonowego lub placu dodatkowo wyposażonego w ściany betonowe co pozwala na składowanie większej ilości materiału na mniejszej przestrzeni. Przy projektowaniu wielkości poszczególnych obiektów nie można zapominać o przewidywanym wyposażeniu w środki transportu i ich możliwościach wydajności i wysokości podnoszenia. Firma AK NOVA dzięki współpracy z wiodącymi producentami, pomaga swoim klientom w odpowiednim doborze środków transportu;

sekcja demontażu odpadów wielkogabarytowych. Składa się zazwyczaj z placu i obiektu kubaturowego, gdzie następuje ręczny demontaż gabarytów (meble, AGD itp.). Podstawowe wyposażenia to ręczne elektronarzędzia, pojemniki, a w większych instalacjach specjalistyczne urządzenia strzępiące, prasujące, myjące, odsysające itd.;

sekcja rozdrabniania odpadów budowlanych. Stanowi ją zazwyczaj plac z boksami na poszczególne frakcje oraz elementy wydzielone (szkło, metal, tworzywa). Wyposażenie stanowi rozdrabniacz (lub zespół rozdrabniaczy) uzupełniony często o system frakcjonowania i separacji. Przy projektowaniu tej frakcji należy pamiętać o lokalizacji przestrzennej tej sekcji ze względu na jej uciążliwość akustyczną oraz pylenie. Sekcja może być wyposażona w ekrany ograniczające oddziaływanie instalacji;

sekcja składowania odpadów – kwatera składowania odpadów. Sekcja ta została szczegółowo opisana w dziale „projektowanie budowy i rekultywacji składowisk odpadów”.

Każdy Zakład Utylizacji Odpadów może się składać również z innych nie wymienionych sekcji.
Ponadto dla prawidłowego funkcjonowania ZUO niezbędne są elementy infrastruktury technicznej, obiekty towarzyszące (magazyny, zaplecze socjalne itd.).

‍