Składowisko jest ostatnim elementem gospodarowania odpadami wraz z ich zbieraniem, transportem i odzyskiem. Poza pracami projektowymi AK NOVA wraz z partnerami (firmami geologicznymi) wykonuje kompleksowe badania hydrologiczne i geologiczne terenów, na których ma być zlokalizowane składowisko.
Składowiska odpadów do końca XX wieku, stanowiły w Polsce, poza nielicznymi wyjątkami, samodzielne instalacje do unieszkodliwiania odpadów
Obecnie są zazwyczaj elementem (sekcją składowania, unieszkodliwiania balastu) większej instalacji przerobu i unieszkodliwiania odpadów, które zostały szerzej opisane w dziale projektowanie zakładów unieszkodliwiania odpadów.
Zgodnie z definicją ustawową składowiskiem odpadów jest obiekt budowlany przeznaczony do składowania odpadów. Składowanie odpadów jest formą unieszkodliwiania odpadów, które z kolei zdefiniowano jako procesy przekształceń biologicznych, fizycznych lub chemicznych w celu doprowadzenia odpadów do stanu, który nie stwarza zagrożenia dla życia i zdrowia ludzi lub dla środowiska.
Składowisko jest ostatnim elementem gospodarowania odpadami wraz z ich zbieraniem, transportem i odzyskiem.
Uwarunkowania prawne w zakresie projektowania, budowy i późniejszej eksploatacji składowiska zostały zawarte w Ustawie z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach (Dz. U. Nr 62, poz. 628, z późn. zm.) oraz aktach wykonawczych:
Wymienione akty prawne nie wyczerpują oczywiście wszystkich uwarunkowań prawnych jakie należy brać pod uwagę projektując składowisko odpadów. Wymienione tutaj zostały tylko akty prawne bezpośrednio związane z tego typu przedsięwzięciem. Należy pamiętać o przepisach związanych z prawem geologicznym, o zagospodarowaniu przestrzennym, przepisy budowlane, BHP, p-poż i wiele innych.
To wszystko powoduje, że projektowanie jest procesem złożonym, a realizacja obiektów tzw. „wrażliwych” należy do szczególnie skomplikowanych. Poza pracami projektowymi AK NOVA wraz z partnerami (firmami geologicznymi) wykonuje kompleksowe badania hydrologiczne i geologiczne terenów, na których ma być zlokalizowane składowisko.
Wymóg taki stawia rozporządzenie Ministra Środowiska w sprawie szczegółowych wymagań dotyczących lokalizacji, budowy, eksploatacji i zamknięcia, jakim powinny odpowiadać poszczególne typy składowisk odpadów. Wyniki badań hydrologicznych oraz wyniki badań geologicznych, wykonanych zgodnie z wymaganiami określonymi w przepisach dotyczących projektu prac geologicznych oraz opracowaną dokumentację geologiczno-inżynierską i hydrogeologiczną, zgodną z wymaganiami określonymi w przepisach dotyczących dokumentacji geologiczno-inżynierskiej i hydrogeologicznej, są niezbędnym elementem wniosku o wydanie decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu dla składowiska odpadów jako pierwszego kroku w procedurze inwestycyjnej.
W ramach badań wykonujemy:
Generalnie każde składowisko odpadów powinno być tak zlokalizowane, aby miało naturalną barierę geologiczną, uszczelniającą podłoże i ściany boczne o współczynniku filtracji k naturalnej bariery geologicznej dla składowiska odpadów innych niż niebezpieczne i obojętne - miąższość nie mniejsza niż 1 m, współczynnik filtracji k ≤ 1,0 x 10-9 m/s.
Ważne jest również, aby przewidywany najwyższy piezometryczny poziom wód podziemnych był co najmniej 1 m poniżej poziomu projektowanego wykopu dna składowiska odpadów.
Gdy nie ma możliwości zlokalizowania składowiska odpadów na miejscu z naturalną barierą geologiczną spełniającą powyższe wymagania, stosuje się sztucznie wykonaną barierę geologiczną o minimalnej miąższości 0,5 m, zapewniającą odpowiednią przepuszczalność. Przy jej układaniu należy mieć na względzie procesy osiadania zachodzące na składowisku odpadów, które mogą spowodować jej zniszczenie.
Uzupełnieniem naturalnej lub sztucznej bariery geologicznej może być izolacja syntetyczna.
Firma AK NOVA, dzięki posiadaniu własnych ekip wykonujących uszczelnienia syntetyczne, posiada praktyczne doświadczenia w wykorzystywaniu tego typu materiałów w różnych warunkach.
Doświadczenie to pomaga nam w projektowaniu składowisk odpadów z myślą o sposobie ich budowy i realizacji.
AK NOVA nie ogranicza się tylko do technicznej strony projektowania, ale również całego otoczenia związanego z pozyskiwaniem pozwoleń i decyzji administracyjnych.
Zgodnie z art. 52 ustawy wniosek o wydanie pozwolenia na budowę składowiska odpadów powinien dodatkowo zawierać:
Projekt składowiska jest opracowaniem wielobranżowym, na który składa się wiedza i doświadczenie wielu osób zatrudnionych i współpracujących z naszym biurem projektowym.
Każde składowisko wyposaża się w zewnętrzny system rowów drenażowych uniemożliwiający dopływ wód powierzchniowych i podziemnych do składowiska odpadów.
Praktycznie każde składowisko wyposaża się w instalację do odprowadzania gazu składowiskowego. Gaz składowiskowy można wykorzystać do celów energetycznych, a dzięki technologii odparowania odcieku również do jego oczyszczania, a jeżeli jest to niemożliwe - spala w pochodni.
Na składowisku odpadów ulegających biodegradacji powinno używać się również urządzenia do mycia i dezynfekcji kół pojazdów opuszczających obiekt.
Każde składowisko odpadów powinno być zabezpieczone przed dostępem osób nieuprawnionych oraz nielegalnym składowaniem odpadów. Powinno również ważyć masę odpadów przyjmowanych na składowisko. Gdy odpady dostarczane są transportem kołowym na składowisku odpadów powinna funkcjonować waga samochodowa.
Składowisko odpadów otacza się pasem zieleni złożonym z drzew i krzewów (min. 10 m szerokości), w celu ograniczenia do minimum niedogodności i zagrożeń powstających na składowisku odpadów w wyniku emisji odorów i pyłów, roznoszenia odpadów przez wiatr, hałasu i ruchu drogowego, oddziaływania zwierząt, tworzenia się aerozoli oraz pożarów. Ponieważ najczęściej niedogodności są związane z funkcjonowaniem składowiska odpadów komunalnych, dla innych składowisk odpadów konieczność wykonania pasa zieleni, jego szerokość i usytuowanie uzależnia się od uciążliwości i lokalizacji składowiska.
Ponadto dla prawidłowego funkcjonowania składowiska należy je wyposażyć w szereg elementów infrastruktury technicznej, systemu monitoringu i zaplecza takich jak: budynek administracyjny, socjalny, magazyny, garaż na sprzęt, boksy na surowce, oświetlenie, instalację wod-kan itd.
Dzięki współpracy z przedsiębiorstwami sektora ochrony środowiska z kraju i zagranicy, udziałowi w imprezach branżowych (targi ekologiczne w kraju i zagranicą, konferencje i sympozja), możemy stosować w naszych projektach najnowocześniejsze rozwiązania, poparte opiniami eksploatatorów i niezależnych ekspertów.
Każde składowisko ma pewną ograniczoną kubaturę, której osiągnięcie powoduje konieczność zamknięcia całości lub części i przeprowadzenia prac rekultywacyjnych.
Prace rekultywacyjne muszą być wykonane w sposób zabezpieczający składowisko odpadów przed jego szkodliwym oddziaływaniem na wody powierzchniowe i podziemne oraz powietrze, integrujący obszar składowiska odpadów z otaczającym środowiskiem oraz umożliwiający obserwację wpływu składowiska odpadów na środowisko (§ 17 ust. 1 rozporządzenia Ministra Środowiska w sprawie szczegółowych wymagań dotyczących lokalizacji, budowy, eksploatacji i zamknięcia, jakim powinny odpowiadać poszczególne typy składowisk odpadów).
Podstawowym błędem jaki pojawia się w projektach rekultywacji składowisk jest „przeinwestowanie” czyli przyjęcie rozwiązań, które narażają inwestora na koszty nieuzasadnione wymaganiami ochrony środowiska. Dotyczy to przede wszystkim rozwiązań związanych z zabezpieczeniem (uszczelnieniem) wierzchowiny składowiska.
Tymczasem przepisy rozporządzenia oraz zdrowa logika nakazują, aby skarpy oraz powierzchnię korony składowiska uporządkować i zabezpieczyć przed erozją wodną i wietrzną przez wykonanie odpowiedniej okrywy rekultywacyjnej, której konstrukcja uzależniona jest od właściwości odpadów.
Minimalna miąższość okrywy rekultywacyjnej powinna umożliwić powstanie i utrzymanie trwałej pokrywy roślinnej (§ 17 ust. 4 i 5).
